Đức Thánh Cha Phanxicô là một vị mục tử đã ghi dấu trong lịch sử Giáo hội bằng tình yêu, sự gần gũi và lời kêu gọi không ngừng nghỉ về lòng thương xót.
Đức Phanxicô để lại cho chúng ta một chứng tá sống động về đức tin, sự tận hiến và phục vụ… Sự ra đi của ngài khiến chúng ta đau buồn, nhưng cũng truyền cảm hứng để chúng ta tiến bước, tiếp tục con đường ngài đã chỉ dẫn, sống đức tin với niềm vui và lòng can đảm. Không sợ sự dịu dàng, không sợ sự gặp gỡ, không sợ mở rộng cánh cửa trái tim và Giáo hội của chúng ta.
Đức Phanxicô dạy chúng ta biết yêu thương. Ngài lay động chúng ta thoát khỏi vùng an toàn, khiến chúng ta rời khỏi chỗ ngồi để nhắc nhở rằng Tin Mừng không được sống trong sự thoải mái, mà trong sự vươn ra, tận hiến và gần gũi với những người đau khổ nhất. Ngài cho chúng ta thấy đức tin không phải là lý thuyết trừu tượng, mà là chứng tá sống động, phải biến đổi chúng ta và dẫn chúng ta biến đổi thế giới.
Ngài khiến chúng ta nhìn những anh chị em sa ngã bằng đôi mắt mới, đôi mắt của Chúa Kitô, và nhắc nhở rằng Giáo hội không thể là một câu lạc bộ độc quyền hay một bảo tàng của những truyền thống trống rỗng, mà là một ngôi nhà mở rộng cho tất cả.
1- Một Giáo hội với cánh cửa rộng mở
Đức Phanxicô nhấn mạnh rằng Giáo hội phải là ngôi nhà cho mọi người, không chỉ cho một vài người được chọn. Ngay từ đầu, ngài kêu gọi chúng ta mở rộng cánh cửa, vươn tới những vùng ngoại biên, đón nhận mà không sợ hãi hay định kiến tất cả những ai tìm kiếm Thiên Chúa. Trong thông điệp Fratelli Tutti, ngài nhắc nhở rằng tình huynh đệ không phải là lựa chọn thứ yếu, mà là trọng tâm của Tin Mừng. Ngài dạy chúng ta rằng sứ mệnh của chúng ta không phải là phán xét từ xa, mà là đến gần, lắng nghe, đồng hành và yêu thương.
Với tình yêu thương, ngài dẫn dắt chúng ta thoát khỏi tâm lý của một Giáo hội khép kín, với những cánh cửa đóng chặt và ánh mắt lạnh lùng. Ngài cảnh báo chúng ta về chủ nghĩa Pharisêu hiện đại, về cám dỗ cảm thấy mình vượt trội hơn người khác, và mời gọi chúng ta trở nên nhân bản hơn, giàu lòng trắc ẩn hơn, huynh đệ hơn. Ngài cho thấy một Kitô hữu đích thực là người dám lấm bẩn tay, ra ngoài để gặp gỡ những người cần giúp đỡ, và sống Tin Mừng bằng hành động, không chỉ bằng lời nói.
2- Tình yêu của Thiên Chúa chữa lành chúng ta
Đức Phanxicô dạy chúng ta rằng Thiên Chúa là Thiên Chúa yêu thương không mệt mỏi, vô điều kiện và không giới hạn. Trong thông điệp Dilexit Nos, ngài nhắc nhở rằng Trái Tim Chúa Giêsu là nơi chúng ta tìm thấy bình an, chữa lành và căn tính đích thực của mình. Ngài nói với chúng ta về một Thiên Chúa không bao giờ mệt mỏi trong việc tha thứ, luôn dang rộng vòng tay chờ đợi, gọi chúng ta bằng tên chứ không phải bằng những vết thương.
Vì thế, ngài mời gọi chúng ta trở về với tình yêu nguyên thủy, tái khám phá sự dịu dàng của Thiên Chúa. Ngài cho thấy sự cứng lòng không có chỗ trong Nước Thiên Chúa, và con đường Kitô hữu đích thực là con đường của lòng trắc ẩn.
Cuối cùng, ngài làm rõ rằng hoán cải không phải là vấn đề của luật lệ, mà là sự biến đổi nội tâm, là để cho tình yêu vô biên của Thiên Chúa ôm lấy chúng ta.
3- Chăm sóc ngôi nhà chung của chúng ta
Vị Giáo hoàng của sự dịu dàng không chỉ dạy chúng ta chăm sóc anh chị em, mà còn chăm sóc thế giới mà Thiên Chúa đã ban tặng. Trong thông điệp Laudato Si’ và Laudate Deum, ngài cho chúng ta thấy khủng hoảng môi trường không chỉ là khủng hoảng sinh thái, mà còn là khủng hoảng tâm linh.
Ngài kêu gọi chúng ta thoát khỏi sự thờ ơ, nghiêm túc nhận trách nhiệm bảo vệ thụ tạo, nhận ra rằng thế giới không thuộc về chúng ta, mà là món quà chúng ta phải chăm sóc với tình yêu.
Ngài cho thấy sự bỏ bê thiên nhiên là phản ánh của một trái tim vô cảm, của một xã hội đã mất khả năng ngỡ ngàng và biết ơn. Ngài nhắc nhở rằng vẻ đẹp của thế giới là phản chiếu vẻ đẹp của Thiên Chúa.
Chăm sóc thụ tạo là hành động của tình yêu và công lý, đặc biệt đối với những người nghèo nhất, những người chịu hậu quả nặng nề nhất từ sự suy thoái môi trường.
4- Thông điệp dành cho giới trẻ
Đức Phanxicô cũng có một lời đặc biệt dành cho giới trẻ. Trong tông huấn Christus Vivit, ngài nhắc nhở họ rằng Giáo hội cần họ, rằng niềm vui và sự sáng tạo của họ là nền tảng cho tương lai của thế giới và đức tin. Ngài yêu cầu họ không chấp nhận một cuộc sống tầm thường, không để bị cướp mất hy vọng, và sống với đam mê và lòng can đảm.
Ngài dạy tất cả chúng ta giữ một trái tim trẻ trung, một trái tim rộng mở với Chúa Thánh Thần, sẵn sàng mơ ước và chiến đấu cho một thế giới tốt đẹp hơn. Ngài thách thức chúng ta không rơi vào lối mòn, không cam chịu, tiếp tục bước đi, tiếp tục tìm kiếm, tiếp tục tin rằng tình yêu của Thiên Chúa biến đổi mọi sự.
5- Sự dịu dàng như một cuộc cách mạng
Đối với Đức Phanxicô, sự dịu dàng không phải là chi tiết nhỏ, mà là trung tâm của thông điệp Kitô giáo. Ngài dạy chúng ta rằng sự dịu dàng là sức mạnh lớn nhất của tình yêu, là chìa khóa để chữa lành thế giới. Ngài thách thức chúng ta trở thành một Giáo hội của sự dịu dàng, một Giáo hội ôm lấy, đón nhận và chữa lành. Ngài cho thấy sự khắc nghiệt không phải là đức tính, sự cứng nhắc không đồng nghĩa với sự trung thành. Tình yêu của Thiên Chúa lớn hơn các cấu trúc của chúng ta, và Tin Mừng không thể bị giới hạn trong những quy tắc vô hồn.
Ngài để lại cho chúng ta thách thức tiếp tục xây dựng một Giáo hội với vòng tay rộng mở, một Giáo hội nhân bản hơn, giàu lòng trắc ẩn hơn, và là phản chiếu của Chúa Kitô. Ngài cũng giao phó cho chúng ta nhiệm vụ tiếp tục con đường của ngài, tiếp tục loan báo với niềm vui và không sợ hãi rằng Thiên Chúa là tình yêu, Thiên Chúa đang sống, và Ngài kêu gọi chúng ta yêu thương không giới hạn.
María Claudia Arboleda
Gia Thi, SDB chuyển ngữ
