Theo truyền thống, Giáo hội công nhận cha mẹ của Đức Trinh Nữ Maria là Thánh Gioakim và Anna, nhưng lại ít nhắc đến cha mẹ của Thánh Giuse, cha nuôi của Chúa Giêsu.
Tại sao vậy?
Giống như với Thánh Gioakim và Anna, rất ít chi tiết đã được truyền lại cho chúng ta về cha mẹ của Thánh Giuse. Đồng thời, chúng ta biết chắc chắn về cha của Thánh Giuse, mặc dù thoạt nghe có thể khó hiểu.
Trong Tin mừng Mátthêu, Thánh Giuse được liệt vào danh sách con trai của “Giacóp” (Mt 1,16). Tuy nhiên, trong Tin mừng Luca, cha của ngài được liệt kê là “Heli” (Lc 3,23). Mátthêu và Luca có thông tin khác nhau không?
Nhà hộ giáo Jimmy Akin đưa ra lời giải thích hợp lý được nhiều học giả Kinh Thánh chấp nhận.
Nhà sử học thế kỷ thứ hai Julius Africanus, người gốc Ítraen, ghi lại thông tin do gia đình còn lại của Chúa Giêsu cung cấp vào thời của ngài. Theo phả hệ của gia đình họ, ông nội của Giuse là Matthan (được đề cập trong Mátthêu) kết hôn với một phụ nữ tên là Estha, người này sinh cho ông một đứa con trai tên là Giacóp. Sau khi Matthan chết, Estha kết hôn với người bà con Melchi (được đề cập trong Luca) và sinh cho ông một người con trai tên là Heli (việc kết hôn với họ hàng là điều phổ biến ở người Do Thái vào thời điểm này). Do đó, Giacóp và Heli là anh em cùng mẹ khác cha. Heli chết không con, vì vậy Giacóp kết hôn với người vợ góa của Heli và làm cha là Giuse, về mặt sinh học là con trai của Giacóp nhưng về mặt pháp lý là con trai của Heli. (Eusebius, Lịch sử Giáo hội 1:6:7)
Việc nhận con nuôi rất phổ biến trong văn hóa Do Thái và nó ảnh hưởng trực tiếp đến dòng phả hệ. Vì vậy, trong khi một người có thể được sinh ra trong một dòng dõi cụ thể, nếu sau này họ được nhận làm con nuôi, họ cũng sẽ tiếp nhận dòng dõi mới. Ngoài ra, như Akin giải thích, “Việc nhận con nuôi có thể diễn ra sau khi chết”. Điều này có nghĩa là “Nếu một người đàn ông chết không con, nghĩa vụ của anh trai của ông là cưới người đàn bà góa và làm cha một đứa con trai thay cho anh trai mình. Người con trai này sau đó sẽ được một người đàn ông chết sau đó ‘nhận nuôi’ và được coi là con trai của ông ta trong gia phả của gia đình”.
Sau đó, nhiều người tin rằng Giacóp là cha chính của Giuse và là người đã nuôi dạy ngài trở thành một “người công chính”.
Liên quan đến mẹ của Giuse, hầu như không có bằng chứng nào tồn tại, ngay cả trong những truyền thống xa xôi nhất. Một người có tầm nhìn xa từ thế kỷ 18, tên là Mẹ Cecilia Baij, tuyên bố rằng mẹ của ngài là “Rachel”. Có một số khả năng điều này có thể đúng, vì Rachel là một cái tên thông thường, nhưng nó cũng dường như liên kết Giuse với “Giuse” đầu tiên trong Cựu Ước, có cha mẹ là Giacóp (Israel) và Rachel (xem Sáng thế ký 35). Trong mọi trường hợp, những thị kiến của Mẹ Cecilia Baij được coi là “mặc khải tư” và không được Giáo hội Công giáo chứng thực.
Dù cha mẹ của Giuse là ai, ông-bà đã nuôi dưỡng một người nhân đức, người sẽ là khí cụ trong lịch sử cứu độ và là cha nuôi xứng đáng của Chúa Giêsu Kitô – Đấng Cứu Thế.
Philip Kosloski (Aleteia.org)
Khai Sáng, SDB lược dịch
